اخبار هنری: در فیلم Joker «جوکر» یک ابرشرور کامیک بوکی داستان اریجین (سرگذشت) شایسته خودش را به دست می‌آورد، و باعث می‌شود واکین فینیکس (Joaquin Phoenix) بهترین نقش‌آفرینی دوران حرفه‌ای خودش را به نمایش بگذارد. تاد فیلیپس (Todd Phillips) نویسنده و کارگردان فیلم، با جدایی قابل توجهی از کمدی‌هایی مثل The Hangover «خماری» دو هدف متناقض را همزمان کسب می‌کند: او یک بلاک باستر عامه پسند ساخته که نکات جذاب این شخصیت را بازتاب می‌کند، و در عین حال نقدی هوشیارانه به پوچ‌گرایی زجرآوری است که جزو ویژگی‌های اصلی جوکر به حساب می‌آید. Joker حین این فرآیند، افسانه دشمن روانی بتمن را بازسازی کرده و آن را جلا می‌دهد.
این فیلم کامیک بوکی خشن و تاریک که مخصوص بزرگسالان است احتمالا در باکس آفیس به موفقیت فیلم‌های دیگر DC مثل Wonder Woman «زن شگفت‌انگیز» با فروش ۸۲۲ میلیون دلاری و Aquaman «آکوامن» با فروش ۱.۱ میلیارد دلاری نرسد. اما نقدهای عالی به نقش‌آفرینی فینیکس ممکن است مخاطبانی که از فیلم‌های ابرقهرمانی تکراری خسته شده‌اند اما دوست دارند داستانی شخصیت محور و روان‌شناختی ببینند را به تماشای این فیلم ترغیب کند.
فیلم Joker ما را به شهر گاتهام دهه ۸۰ میلادی می‌برد، زمانی که جرم و جنایت حکمفرماست و فقر بیداد می‌کند. آرتور (با بازی فینیکس) یک دلقک جشن افسرده است که مدتی در تیمارستان بستری بوده و خودش را یک استندآپ کمدین در حال شکوفایی می‌داند. اما پس از اینکه مادرش پنی (با بازی فرانسیس کانروی (Frances Conroy)) اطلاعات شوکه کننده‌ای از گذشته او برایش فاش می‌کند، او تسلط خودش به واقعیت را از دست داده و متوجه می‌شود از کشتن دیگران لذت می‌برد.
طی ۳۰ سال گذشته شاهد نسخه‌های مختلفی از جوکر در تلویزیون و سینما بوده‌ایم، با هیث لجری (Heath Ledger) که برای بازی در این نقش در شاهکار The Dark Knight «شوالیه تاریکی» پس از مرگش برنده اسکار شد. اما مزیتی که فینیکس دارد این است که می‌تواند این شخصیت را از نو بسازد، و مردی افسرده را به ما نشان می‌دهد که در نهایت به یک ابرشرور تبدیل می‌شود. این بازیگر نامزد اسکار برای موفقیت در این کار، آرتور را به عنوان نسخه‌ای از دیگر مردان زجرکشیده و از نظر عاطفی شکست خورده به نمایش گذاشته که قبلا در فیلم‌های The Master «استاد» و You Were Never Really Here «تو هرگز اینجا نبودی» خیلی خوب آن‌ها را به تصویر کشیده بود. و زمانی که Joker بالاخره ریتم خودش را پیدا می‌کند، فینیکس ابعاد جدیدی وارد این شخصیت می‌کند که باعث می‌شود این نقش آشنایی برای او به نظر بیاید.
حدس زدن فیلم‌های کلاسیکی که فیلیپس و فیلمبردارش لارنس شر از آن‌ها الهام گرفته‌اند کار سختی نیست: Taxi Driver «راننده تاکسی» و The King Of Comedy «پادشاه کمدی» از مهم‌ترین منابع الهام این فیلم هستند. به طرز جالبی، رابرت دنیرو (Robert De Niro) که در آن دو فیلم نقش اصلی را بازی می‌کرد، در اینجا نقش یک مجری برنامه تلویزیونی را بازی می‌کند که آرتور شیفته اوست.
البته اشارات سینمایی محدودیت‌هایی دارند، و آسیب‌های آرتور را به ما خاطر نشان می‌کنند و باعث می‌شوند بتوانیم حدس بزنیم این داستان غم‌انگیز به کجا ختم می‌شود. اما با این وجود، فینیکس آن‌قدر نقشش را با ابعاد زیاد بازی می‌کند که ما هم درگیر عذاب احساسی عمیق آرتور می‌شویم. Joker اولین فیلمی نیست که ادعا می‌کند بین بیماری روانی و قاتل بودن ارتباطی وجود دارد، اما نه فینیکس و نه فیلیپس از سقوط آرتور به سمت جنون و کشتار لذت نمی‌برند. مرگ‌های بی‌رحمانه و شرورانه زیادی در Joker وجود دارند، اما فیلم از نیاز شدید آرتور به درمان و پاکسازی روان لذت نمی‌برد. حتی وقتی کشتن پولدارهای گاتهام به دست آرتور الهام‌بخش دیگران برای مقاومت در برابر ۱٪ سرمایه‌دار جامعه شده و منجر به آشوب و هرج و مرج می‌شود، فیلم این طرز فکر را تحسین نکرده و سعی نمی‌کند این رفتار ضد سرمایه‌داری را وارد جامعه امروزی کند. به جای آن، Joker سعی می‌کند ناامیدی و ناتوانی آرتور را به تصویر بکشد تا درک کنیم چرا او به سمت دیوانگی سوق پیدا کرده است – و همچنین چرا این قضیه او را به یک ضدقهرمان جذاب تبدیل نمی‌کند.
برخی از نقش‌های مکمل در فیلم هدر رفته‌اند، مثلا زازی بیتز (Zazie Beetz) که در نقش زن موردعلاقه آرتور نقش خاصی در فیلم ندارد. البته دنیرو در نقش یک شخصیت مشهور فراموش شده که متوجه خطر به وجود آمده توسط آرتور نمی‌شود عالی عمل می‌کند. اما فیلم متعلق به فینیکس است، که به ما جوکری ارائه می‌دهد که در ابتدا یک مرد مشکل‌دار و بیچاره است که سخت تلاش می‌کند با دنیایی که از او بیزار است ارتباطی احساسی برقرار کند.
فینیکس هرگز اجازه نمی‌دهد فراموش کنیم که به زودی یک هیولا ظهور خواهد کرد، اما او آن‌قدر شخصیت جذابی است که وقتی این تغییر در او رخ می‌دهد برای او ناراحت می‌شویم. اگرچه این بازیگر از هم پاشیدن آرتور قبل از تبدیل به جوکر را خیلی خوب به نمایش می‌گذارد، در لحظات پایانی فیلم هم نشان می‌دهد جوکر فوق‌العاده‌ای است. هر کسی ممکن است نسخه محبوب خودش از جوکر را در نظر داشته باشد، اما اشتباه نیست اگر بگوییم رویکرد فیلیپس و فینیکس به این شخصیت انسانی‌ترین و در نتیجه غم‌انگیزترین آن‌هاست.
منبع : آریامووی
