اخبار هنری: تنها سوالی که پس از تماشای فیلم استادانه ساخته شده Just Mercy «فقط بخشش» به کارگردانی دستین دنیل کرتون (Destin Daniel Cretton) براساس کتاب خاطرات برایان استیونسون (Bryan Stevenson) از خودم داشتم این بود که آیا مردم مایل هستند پیام آن را بشنوند یا خیر. اگر شما هم با این موافق باشید که سیستم قضایی آمریکا ناقص است و در آن هنوز هم شاهد تبعیضهای نژادی هستیم، پیام فیلم برای شما قابل درک خواهد بود. اما شاید این فیلم برای ما نباشد. شاید این فیلم برای کسانی است که فکر میکردند Green Book «کتاب سبز» هوشمندانه است چون در آن یک مرد سفیدپوست ساده یاد گرفت به یک مرد سیاهپوست نابغه احترام بگذارد. نمیدانم آیا Just Mercy مورد قبول کسانی که اعتقادی به بیعدالتی نژادی در آمریکا ندارند قرار میگیرد یا خیر، اما کرتون و گروه بازیگران و عوامل عالی فیلم بهترین تلاش خودشان برای به چالش کشیدن مخاطب را بدون اینکه احساس ناراحتی کند انجام میدهند.
در منطقه مونرو کانتی آلاباما در سال ۱۹۸۷، والتر جانی مکمیلیان (با بازی جیمی فاکس (Jamie Foxx)) به اتهام قتل یک زن سفیدپوست جوان دستگیر و محکوم میشود. چند سال بعد، وکیل تازهکار برایان استیونسون (با بازی مایکل بی جردن (Michael B. Jordan)) به آلاباما میآید تا وکالت زندانیان بند اعدام مثل جانی را برعهده بگیرد. برایان خیلی زود متوجه میشود پرونده علیه جانی ضعیف و سست است، و قرار نیست با کوهی از مدارک روبرو شود، بلکه باید با تبعیض نژادی سیستم قضایی و جامعه سفیدپوست آلاباما مبارزه کند. برایان تلاش میکند جانی را آزاد کند، اما با تبعیض نژادی، تهدیدها و سیستمی روبرو میشود که نیازمند این است که مردان سیاهپوستی مثل جانی را متهم و زندانی کند.
میدانم که خیلی از مردم به دنبال فیلمهایی نیستند که به آنها ضدحال میزند. من خیلی راحت میتوانم مینیسریالی مثل When They See Us «وقتی آنها ما را میبینند» را به شما پیشنهاد کنم، اما میدانم که خیلی از مخاطبان، حتی کسانی که نیت خوبی دارند، دوست ندارند وارد فضایی احساسی شوند که مثل یک کیفر خواست برای سیستم قضایی آمریکاست. Just Mercy فضایی دوستانه دارد. این فیلم به مخاطبانش میگوید قرار است درامی خوش ساخت و هنرمندانه ببینند که شبیه یک درام فرآیندی است و در ازای آن باید تصورات قبلی خود درباره سیستم قضایی و بیعدالتی تبعیضآمیز را زیرسوال ببرند.
برای برخی، این زیرسوال بردن جالب نیست. اگر از قبل با عقیده فیلم موافق باشید، پس کرتون فقط در حال تکرار مکررات است. من معتقدم تا زمانی که به چالش کشیده نشویم نمیتوانیم تغییر کنیم و ما بدون کشمکش به چالش کشیده نخواهیم شد. برای تاثیرگذاری پیام کمی مشقت و سختی لازم است، پس من به لحظات شوکهکنندهای نیاز دارم که Just Mercy آگاهانه و به نفع موضوعات مهمی مثل امید و شرافت از آنها اجتناب میکند. این به هیچ وجه یک فیلم روشن و امیدوارکننده نیست؛ در این فیلم شاهد وحشتناک بودن اعدام هستیم و اینکه چطور سیستم قضایی نیازمند چیزی است که نه تنها غیرانسانی است، بلکه زندانیان را مجبور میکند اعترافات اجباری کنند. فیلم همچنین موفق میشود دلپذیر باشد و از محکوم کردن مخاطبش خودداری کند. این فیلمی برای نمایش عقاید فعالان اجتماعی است، اما من قبل از اینکه وارد سینما شوم با آن همعقیده بودم.
برای دیگران، دنیای Just Mercy یک آشغال آزادیخواهانه است. اگر از کلماتی مثل «جنگجوی عدالت اجتماعی» زیاد استفاده میکنید یا کلمه «متحولشده» از نظر شما یک توهین است، پس به دنیایی که Just Mercy ارائه میکند علاقه ندارید. شما احتمالا معتقدید تمام مجرمان، گناهکار هستند. یعنی سیستم قضایی درست کار میکند و اگر دیگران فکر میکنند این سیستم علیه برخی اقلیتها عمل میکند از احساس گناهکاری خود آنهاست. پس عدالت برای قربانیان چه میشود؟ خانواده آنها چطور؟ پس زندانیان بند اعدامی که گناهکار هستند چطور؟ بهتر نیست که مردی شاید بیگناه زجر بکشد تا اینکه یک مرد گناهکار آزاد شود؟
شک دارم این گروه از مردم مخاطبان Just Mercy باشند. امیدوارم این فیلم مورد توجه مخاطبان Green Book قرار بگیرد. از آن جایی که این فیلم یک قالب برای فعالان اجتماعی است، امیدوارم بتواند مخاطبان را راضی کند دیدگاه خود را گستردهتر کنند. کرتون از تمام قدرتش استفاده میکند تا فیلم را تا حد ممکن جذاب کند. فیلمبرداری فیلم جذاب، موسیقی متن عالی و بازی جردن و فاکس شایسته نامزدی اسکار است. شاید فیلم نتواند استیونسون را به عنوان شخصیتی سهبعدی با فراز و نشیبهایش ارائه دهد، اما میتوان در چشمان جردن دید برایان چقدر به نبردش برای عدالت اهمیت میدهد. او به این کار اهمیت میدهد، پس ما هم اهمیت میدهیم. این کاری است که یک بازیگر جذاب و مستعد انجام میدهد.
سخت است فیلمی را براساس مخاطب فرضی آن قضاوت کنیم، اما قدرت داستان به قدرت پیامش بستگی دارد. سوالی که هنوز در ذهن من نقش بسته این است که آیا کسی هست که مایل باشد این پیام را در چنین دنیایی بشنود. من پاسخی برای این سوال ندارم. من میدانم که Just Mercy در سمت درست تاریخ قرار گرفته است. میدانم که هیچ فیلمی نمیتواند یک سیستم قضایی پر از بیعدالتی را اصلاح کند. و میدانم که چون من با اعتقادات فیلم موافقم به این معنا نیست که این فیلم خوبی است. اما Just Mercy فیلمی با نیت خوب و مهمتر از آن فیلمی خوشساخت است که امیدوارم با کسانی ارتباط برقرار کند که معتقدند عدالت فقط درباره نحوه برخورد ما با مردمی که میشناسیم نیست، بلکه درباره این است که چطور یک سیستم ناقص را اصلاح کنیم تا عدالت برای همه برقرار شود.
منبع : آریامووی