لوکا بیگاتزی معتقد است: ایتالیاییها فیلمهای ایرانی را تماشا میکنند. فیلمهای ایرانی عامهپسند نیستند و برای آنها تبلیغات فراوانی نمیشود، اما سینما دوستان آنها را دوست دارند.
به گزارش ستاد خبری سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر، لوکا بیگاتزی فیلمبردار ایتالیایی یکی از مهمان ویژه سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر است.
بیگاتزی که متولد ۱۹۵۸ در میلان است، طی سه دهه با فیلمسازان مطرح ایتالیایی و بینالمللی همکاری کرده و چند بار نیز برنده جایزه داوید دوناتلو شده است که از آن بهعنوان معادل ایتالیایی جوایز اسکار یاد میشود. او مدیریت فیلمبرداری «کپی برابر اصل» به کارگردانی عباس کیارستمی سینماگر فقید ایرانی را بر عهده داشت و با پائولو سورنتینو کارگردان هموطنش در چند پروژه از جمله فیلم برنده اسکار فیلم خارجیزبان «زیبایی بزرگ» همکاری کرد. در ادامه مصاحبه بیگاتزی با ستاد خبری جشنواره جهانی فیلم فجر را میخوانید.
شما کار خود را در سینما با ساخت آگهیهای تبلیغاتی آغاز کردید.
کارم را بهعنوان دستیار کارگردان آگهیهای تبلیغاتی شروع کردم، اما واقعاً از کار تبلیغاتی متنفر بودم. این سبک و این نوع نورپردازی را دوست نداشتم. کاری برای پول درآوردن و گذران زندگی بود. خیلی کم سن و سال بودم، هجده، نوزده سال داشتم. من به فیلمبرداری علاقهمند بودم. سینما را دوست داشتم. تمام مدت و تمام روزها تا جایی که میتوانستم در سالنهای سینما فیلم میدیدم. پس از چند سال و پس از فارغالتحصیلی، دوست خوبم سیلویو سولدینی که هممدرسهای بودیم، در دانشگاه نیویورک شروع به تحصیل کرد. او میخواست کارگردان شود. ما تولید فیلمهای کمهزینه را شروع کردیم. فیلمهای سیاهوسفیدی را با گروهی از دوستانم میساختیم. کانونی راهاندازی کردیم و در ۱۹۸۳ در شهر میلان فیلم «Paesaggio con figure»را ساختیم. فیلم ما در بخش مسابقه جشنواره لوکارنو پذیرفته شد و ما به جشنواره دعوت شدیم. فیلم مورد توجه قرار گرفت. ما که ۲۲ یا ۲۳ سال داشتیم به فیلمسازی در میلان ادامه دادیم. به این شکل کار من در سینما شروع شد، اما من هرگز برای تحصیل رشته سینما به دانشگاه نرفتم.
پس فردی خودآموخته هستید.
دقیقاً، و به این افتخار میکنم، چون هرچه آموختم از اساتید قدیمی سینما یاد گرفتم. همیشه تلاش کردهام نگاه واقعگرایانه داشته باشم، اما دانش فنی نداشتم. در اواسط دهه ۱۹۸۰ فیلمهایی تولید شد که در آن فیلمبرداری آسانتر بود و توانستیم این کار را بدون وسایل نورپردازی قدیمی و ابزاری که در گذشته برای فیلمبرداری لازم داشتیم انجام بدهیم. ما فیلمهای مستقل میساختیم و از این طریق با فیلمسازان دیگر آشنا شدیم.
شما مستندساز هم هستید. چه انگیزهای باعث شد پشت دوربین بروید؟
چیزهای زیادی وجود دارد که میتوانیم از واقعیت بیاموزیم، نه تنها درباره داستان بلکه درباره نورپردازی. نور واقعی جذابیت بیشتری دارد. در حال حاضر دوربینها و لنزها حساسیت بیشتری به نور طبیعی دارند و به همین دلیل باید در استفاده از نور طبیعی دقت بیشتری شود. در غیر این صورت همه چیز مصنوعی به نظر خواهد آمد.
شما با فیلمسازان بیشماری همکاری کردهاید. لطفا از همکاری با پائولو سورنتینو بگویید.
اولین فیلم مشترک من و پائولو «پیامدهای عشق» (۲۰۰۴) بود. تهیهکننده یکی از فیلمهای ماریو مارتونه که من را خوب میشناخت ازم خواست فیلمبرداری «پیامدهای عشق» را انجام بدهم. من و پائولو ابتدا حرف هم را نمیفهمیدیم و زیاد بحث میکردیم، اما کمکم همدیگر را خیلی خوب درک کردیم. واقعیت این است که حق با او بود و من اشتباه میکردم. پائولو نیز فیلمسازی مستقل است. او مانند من به مدرسه فیلمسازی نرفته و کار را از اساتید این رشته یاد گرفته است. پائولو بیش از ۱۰ سال از من جوانتر است، اما من از او زیاد آموختم.
شما با عباس کیارستمی در «کپی برابر اصل» نیز همکاری کردید. آیا از قبل با فیلمهای او آشنایی داشتید؟
بله. ایتالیاییها فیلمهای ایرانی را تماشا میکنند. فیلمهای ایرانی عامهپسند نیستند و برای آنها تبلیغات فراوانی نمیشود، اما سینما دوستان آنها را دوست دارند. سینمای ایران یکی از سینماهای محبوب من در دنیاست. به همین خاطر فیلمهای کیارستمی را دیده بودم. او تصمیم گرفت در توسکانی فیلم را بسازد و علاقهمند بود با یک گروه ایتالیایی همکاری کند. آنجلو بارباگالو تهیهکننده فیلم از من دعوت به همکاری کرد. از این دعوت شوکه شدم چون کیارستمی یکی از فیلمسازان محبوب من در دنیا بود. همکاری ما تجربه جالبی بود چون عباس همه ما را غافلگیر میکرد. فکر میکردم کیارستمی سبک واقعگرایانه و مستند دارد. اما او کاملاً متفاوت بود. او حس ارزشمندی نسبت به قاببندی، تدوین و …داشت. ما بعد از فیلمبرداری با هم وقت میگذراندیم و رابطه دوستانه خوبی بین ما شکل گرفت. ابتدا به زبان انگلیسی شکستهبسته با هم حرف میزدیم. حرف هم را خیلی خوب نمیفهمیدیم. دلیلش را نمیدانم. شاید چون او غافلگیرم میکرد. همانطوری که قبلاً گفتم ذهنیت دیگری نسبت به او داشتم. او یک روز پیش من آمد و به شوخی گفت، «من تازه متوجه شدم چرا ما همدیگر را درک نمیکنیم، چون من از راست به چپ مینویسم و شما از چپ به راست مینویسید!» بعد از این روز رابطه ما بهتر و به شناخت بهتری از هم دست پیدا کردیم. تجربه زیبایی بود.
آدرس سایت رسمی جشنواره Fajriff.com و پست الکترونیکی جشنواره Info@Fajriff.com است.
سیوهفتمین دوره جشنواره جهانی فیلم فجر از ۱۸ تا ۲۶ آوریل ۲۰۱۹ (۲۹ فروردین تا ۶ اردیبهشت ۱۳۹۸) به دبیری رضا میرکریمی در تهران در حال برگزاری است.