فستیوال کن یکی از برترین فستیوال‌ها و جشنواره‌های سینمایی است که همه ساله تولیدات برتر فیلم‌های سینمایی سراسر دنیا در آن شرکت می‌کنند و جوایز مختلفی به برترین‌ها اعطا می‌شود. چندی پیش هفتاد و یکمین دوره‌ی فستیوال کن به پایان رسید و برترین‌ها جوایز خود را دریافت کردند. در طی این 71 سال این جشنواره‌ی بزرگ و معتبر سینمایی هر از گاهی ایرانی‌ها توانسته اند؛ برترین جوایزها را در بخش‌های مختلف بگیرند و سینمای ایران را سراسر دنیا بشناسانند. در بین ایرانی‌هایی که بیشترین جوایز سینمایی این جشنواره و فستیوال را گرفته اند به نام‌های چون بهمن قبادی، جعفر پناهی، عباس کیارستمی، اصغر فرهادی و محمد رسول اُف می‌رسیم که مجموعا تا کنون توانسته‌اند در بخش‌های مختلف با فیلم‌های‌شان 24 جایزه را بگیرند. در ادامه‌ی مقاله مروری بر ایران و جوایز فستیوال کن خواهیم داشت.
اولین حضور سینمای ایران در فستیوال کن
اولین دوره‌ی فستیوال کن در تاریخ 30 شهریور 1325 شروع شد اما در این سال و اولین دوره سینمای ایران نماینده‌ای نداشت. اولین حضور سینمای ایران در فستیوال کن به سال 1340 برمی‌گردد که مصطفی فرزانه با فیلم «کوروش کبیر» در بخش مسابقه‌ی فیلم‌های کوتاه این جشنواره و فستیوال شرکت کرد اما جایزه نگرفت.
اولین جایزه‌ی سینمای ایران در فستیوال کن
پس از سه سال از اولین حضور سینمای ایران در جشنواره‌ی کن، موفق شدند در سال 1343 اولین جایزه‌ی این فستیوال را دریافت کنند. در این سال احمد فاروقی قاجار با فیلم «طلوع فجر» در بخش مسابقه فیلم‌های کوتاه موفق به دریافت جایزه‌ی «شورای عالی تکنیک» از فستیوال کن شد.
فستیوال کن و جعفر پناهی
جعفر پناهی یکی از کارگردان‌های ایرانی است که تا کنون توانسته است 6 جایزه فستیوال کن را دریافت کند. وی توانست با اولین حضور خود در این جشنواره‌ی معتبر سینمایی در سال 1374 به پدیده‌ی این جشنواره تبدیل شود و سه جایزه‌ی مختلف را برای فیلم «بادبادک سفید» دریافت کند. او برای این فیلم سه جایزه‌ی «دوربین طلایی»، «فیپرشی» و «بهترین فیلم بخش پانزده روز کارگردان‌های کن» را دریافت کرد.
چهارمین جایزه‌ی جعفر پناهی در جشنواره فیلم کن جایزه هیات داوران بخش نوعی نگاه با فیلم «طلای سرخ» به دست آمد.
پنجمین جایزه‌ی جعفر پناهی در سال 1390 به نام «کالسکه طلایی» در بخش پانزده روز کارگردان‌ها برای فیلم «این فیلم نیست» به دست آمد.
در نهایت ششمین و آخرین جایزه‌ی تاکنون جعفر پناهی در این جشنواره، در سال گذشته به عنوان جایزه‌ی بهترین فیلمنامه برای فیلم «سه رخ» دریافت شد.
فستیوال کن و بهمن قبادی
بهمن قبادی دومین کارگردانی است که مانند جعفر پناهی تا کنون توانسته است 6 جایزه از این جشنواره سینمایی معتبر و شناخته شده‌ی جهانی را دریافت کند.
اولین و دومین جایزه را بهمن قبادی از جشنواره کن در سال 1378 برای فیلم زمانی برای مستی اسب‌ها به نام‌های جایزه دوربین طلایی و جایزه‌ی فیپرشی دریافت کرد.
سومین جایزه‌ی بهمن قبادی از جشنواره فیلم کن به خاطر فیلم آوازهای سرزمین مادری‌ام در سال 1381 جایزه‌ی فرانسوا شاله بود.
در نهایت سه جایزه‌ی بعدی بهمن قبادی به خاطر فیلم «کسی از گربه‌های ایرانی خبر ندارد» در سال 1388 در بخش‌های فرانسوا شاله، کارهای نو و نگاه نو دریافت شد.
فستیوال کن و عباس کیارستمی
عباس کیارستمی اولین کارگردانی است که پس از 28 سال از آخرین حضور سینمای ایران در فستیوال کن پس از پیروزی انقلاب اسلامی موفق شد با فیلم «زندگی و دیگر هیچ» در سال 1371 جایزه‌ی معتبر و مهم «بهترین فیلم» و همچنین «جایزه روسلینی» را دریافت کند.
سومین و مهم ترین جایزه‌ی سینمای ایران در جشنواره‌ی کن را باز هم عباس کیارستمی در سال 1376 یعنی 5 سال بعد از گرفتن اولین جایزه‌ی خود در این جشنواره را با فیلم «طعم گیلاس» نخل طلای این جشنواره را به صورت مشترک با «شوهی ایمامورا» سازنده‌ی فیلم «مار ماهی» را گرفت.
عباس کیارستمی پس از 13 سال و در سال 1389 با فیلم «کپی برابر اصل» در فستیوال کن حضور پیدا کرد و چهارمین جایزه فیلم‌های خود را «ژولیت بینوش» جایزه‌ی بهترین بازیگر زن این فستیوال را به خاطر حضور در این فیلم دریافت کرد.
فستیوال کن و اصغر فرهادی
اصغر فرهادی سومین کارگردان ایرانی است که مانند عباس کیارستمی تاکنون توانسته است که 4 جایزه را از فستیوال کن دریافت کند.
اولین حضور اصغر فرهادی در سال 1392 با فیلم «گذشته» در جشنواره کن اتفاق افتاد. در این سال فیلم اصغر فرهادی توانست 2 جایزه دریافت کند. جایزه‌ی بهترین بازیگر زن توسط «برنیس بژو» و جایزه‌ی «کلیسای جهانی» که موفقیت خوبی برای اولین حضور این کارگردان مطرح ایرانی است.
دو جایزه‌ی بعدی را اصغر فرهادی در سال 1395 با فیلم «فروشنده» در جشنواره کن دریافت کرد. جایزه‌ی بهترین فیلمنامه و بهترین بازیگر مرد توسط «شهاب حسینی» که توانست در بخش مسابقه اصلی در این سال با این فیلم دریافت کند.
فستیوال کن و محمد رسول اُف
محمد رسول اُف هم یکی دیگر از کارگردان‌های ایرانی است که تا کنون توانسته مثل عباس کیارستمی و اصغر فرهادی 4 جایزه از این فستیوال بزرگ و معتبر سینمایی دریافت کند.
محمد رسول اُف اولین و دومین جایزه خود از جشنواره کن را به نام‌های بهترین کارگردانی بخش نوعی نگاه و جایزه فرانسوا شالیه در سال 1390 برای فیلم «به امید دیدار» کسب کرد.
دو سال بعد این کارگردان ایرانی توانست سومین جایزه‌ی خود را از این جشنواره به خاطر فیلم «دست نوشته‌ها نمی‌سوزند» به نام جایزه فیپرشی در بخش نوعی نگاه دریافت کند.
سرانجام این کارگردان چهارمین و آخرین جایزه‌ی سینمایی خود را از این جشنواره و تا کنون سال گذشته به خاطر فیلم «لُرد» در بخش نوعی نگاه کسب کرد.
جوایز دیگر ایرانی‌ها در فستیوال کن
به غیر از بهمن قبادی، جعفر پناهی، اصغر فرهادی، محمد رسول اُف و عباس کیارستمی که بیشترین جوایز را از فستیوال کن در بین ایرانی‌ها دریافت کرده اند؛ سمیرا مخملباف با دریافت 3 جایزه، محسن امیر یوسفی و آیدا پناهنده با دریافت 2 جایزه و محسن مخملباف، حسن یکتا پناه، رضا میر کریمی، آناهیتا قزوینی زاده، مرجانه ساتراپی و علی احمدی با دریافت 1 جایزه در جایگاه‌های بعدی قرار دارند.
سمیرا مخملباف
سمیرا مخملباف اولین جایزه‌ی خود از فستیوال کن را در سال 1379 با فیلم «تخته سیاه» دریافت کرد. جایزه داوران نام این جایزه بود. این کارگردان ایرانی دو جایزه‌ی بعدی خود از این جشنواره را در سال 1382 به نام‌های جایزه هیات داوران در بخش اصلی مسابقه و جایزه کلیسای جهانی در بخش جنبی مسابقه برای فیلم «پنج عصر» کسب کرد.
محسن امیر یوسفی و آیدا پناهنده
محسن امیر یوسفی در سال 1383 تقدیر نامه هیات داوران دوربین طلایی و جایزه نگاه جوان برای فیلم «خواب تلخ» را دریافت کرد. آیدا پناهنده در سال 1394 به خاطر فیلم «آینده روشن» در بخش نوعی نگاه و در سال 1395 به خاطر فیلم «ناهید» جایزه جنبی زنان در حرکت را از فستیوال کن دریافت کرد.
- محسن مخملباف: این کارگردان ایرانی جایزه جانبی «کلیسای جهانی» را در سال 1380 برای فیلم «سفر قندهار» کسب کرد.
- حسن یکتا پناه: این کارگردان ایرانی در سال 1379 جایزه «دوربین طلایی» را برای فیلم جمعه به صورت مشترک با بهمن قبادی برای فیلم زمانی برای مستی اسب‌ها دریافت کرد.
- رضا میرکریمی: در سال 1380 فیلم «زیر نور ماه» او جایزه بهترین فیلم بخش هفته منتقدان جشنواره کن شد.
- آناهیتا قزوینی زاده: این کارگردان ایرانی توانست در سال 1392 با فیلم «سوزن» محصول کشور آمریکا جایزه بهترین فیلم بخش سینه فونداسیون را دریافت کند.
- مرجانه ساتراپی: این کارگردان به همراه ونسان پارونو در سال 1386 با فیلم «پرسپولیس» محصول مشترک فرانسه و آمریکا توانستند جایزه‌ی داوران این جشنواره سینمایی را دریافت کنند.
- علی احمدی: در سال 1395 توانست جایزه دوم بخش سینه فونداسیون برای فیلم کوتاه «در تپه‌ها» محصول انگلستان را دریافت کند.
