اخبار هنری: فیلمهایی درباره فاشیسم معمولا عامه پسند نیستند. وقتی سروکله نازیها پیدا میشود همیشه با داستانی جدی روبرو هستیم. اما چون فاشیستها خیلی روی مثلا قهرمان و مفتخر بودن خودشان تکیه میکنند، یکی از بهترین کارهایی که میتوان کرد این است که به آنها و حقیر بودنشان بخندید. تایکا وایتیتی (Taika Waititi) قدرت کمدی و عشق بر تنفر را درک میکند، و این درس را خیلی خوب در فیلم خندهدار و بامزه Jojo Rabbit «جوجو ربیت» به نمایش گذاشته است. با کمک گروه بازیگران عالی و دو بازیگر اصلی جوان یعنی رومن گریفین دیویس (Roman Griffin Davis) و توماسین مکنزی (Thomasin McKenzie) در تمام طول فیلم خواهید خندید و با این وجود وایتیتی هرگز دید خودش به اهمیت عشق را از دست نمیدهد. فیلم به این دلیل در حقیر نشان دادن نازیها موفق عمل میکند که قلب خیلی بزرگی دارد.
جوجو (با بازی دیویس) یک جوان هیتلری در روزهای پایانی جنگ جهانی دوم است. او مثل بچههای امروزی که تحت تاثیر ابرقهرمانان و ورزشکاران قرار دارند تحت تاثیر نازیها و هیتلر است و این تاثیرپذیری او آنقدر شدید شده که دوست خیالی او آدولف هیتلر (با بازی وایتیتی) است. جوجو پس از اینکه در کمپ نازیها تصادفا یک نارنجک را منفجر میکند، مجبور میشود اوقاتش را در خانه با مادرش رُزی (با بازی اسکارلت جوهانسون (Scarlett Johansson)) سپری کند. او یک روز متوجه میشود در خانه آنها دختری به نام السا (با بازی مکنزی) پناه گرفته که یک دختر یهودی است. در ابتدا جوجو به او شک دارد و فقط به این دلیل او را لو نمیدهد که میترسد او و مادرش برای پناه دادن به دخترک مورد محاکمه قرار بگیرند. او سپس برای آشنایی بیشتر با یهودیان با السا صحبت میکند، و خیلی زود ارتباط دوستانهای بین او دو شکل میگیرد که باعث حیرت هیتلر خیالی میشود.
شاید این پیام ضعیف و واضحی برای فیلمی در سال ۲۰۱۹ باشد: “فاشیسم بد است و پیروان آن بزرگسالان از نظر ذهنی کودک هستند”، اما به گوش همگان خواهد رسید. جمعیتها در حال تغییر هستند، مردم در حال مهاجرت هستند، نابرابری درآمدی در حال رشد است و این باعث میشود فضایی برای فاشیستها به وجود بیاید تا درباره این صحبت کنند که اگر بتوانند اقلیتها را از بین ببرند به هدف باشکوهی خواهند رسید. یک بچه میتواند به یوتیوب برود و یک سخنرانی درباره یک ملیگرای سفیدپوست تماشا کند، پس چرا نباید با یک کمدی خوشساخت و لذتبخش پاسخ آن را داد؟ اگر فضا باز باشد فاشیستها هر کاری دلشان بخواهد میکنند، پس نباید به آنها فرصت چنین کاری را داد. پس به طرز هوشمندانهای به جای مبارزه مستقیم با فاشیستها، وایتیتی فقط تا جایی که میتواند آنها را مسخره میکند.
اگرچه خیلی از فیلم قبلی وایتیتی یعنی Thor: Ragnarok «ثور: رگنراک» لذت بردم، احساس میکردم تاثیرگذاری احساسی را رها کرده تا شوخی بعدی خودش را بیان کند. Jojo Rabbit هم پر از شوخیهای مختلف است، اما هرگز دید خودش نسبت به نکات احساسی را از دست نمیدهد. وقتی رُزی و جوجو در میدان شهر قدم میزنند و مردمی را میبینند که به جرم خیانت اعدام شدهاند، فیلم میداند که الان وقت شوخی کردن نیست. وقتی جوجو و السا در حال برقراری ارتباط دوستانه با یکدیگر هستند، فیلم با آن لحظه طوری رفتار میکند که شایسته آغاز شکلگیری رابطه جوجو و السا است. اجازه به خودنمایی این لحظات احساسی باعث میشود Jojo Rabbit فیلمی غنیتر باشد که فقط درباره مسخره کردن نازیها نیست، بلکه درباره اهمیت عشق و رفاقت است. وایتیتی تمایلی به نمایش اینکه چرا تنفر اینقدر جذاب است ندارد؛ او میخواهد نشان دهد چرا نفرت نسبت به ذات بهتر ما کوچک و مسخره است.
این نکته با صدایی بلند و واضح ارائه میشود که دلیل آن نه تنها کارگردانی ماهرانه بلکه دو بازیگر جوان نقش اصلی هستند. مکنزی سال گذشته با هنرنمایی عالی خودش در فیلم Leave No Trace «ردی به جا نگذار» درخشید و اینجا هم در نقش السا توجهات را به خودش جلب میکند. اگرچه فیلم پر از رفتارهای غیرعادی اوست، تعادل بین قدرت و آسیب پذیری السا برای ما قابل باور است. مکنزی اعتباری به این شخصیت میدهد تا فکر نکنیم او یک نوجوان سال ۲۰۱۹ است که سروکلهاش در آلمان نازی پیدا شده، اما همچنین میتواند ایدههای اشتباه جوجو درباره یهودیان را مسخره کند. در مورد جوجو هم، وایتیتی بار دیگر یک کشف بزرگ کرده است (او قبلا این کار را در فیلم Hunt for the Wilderpeople با جولیان دنیسون انجام داده بود). کشف کردن بازیگران جوان و آزمایش نشده کار راحتی نیست، اما دیویس عالی است، و همزمان بیگناهی، مهربانی و درد کشیدن شخصیت را به تصویر میکشد. بار اصلی فیلم روی دوش این دو بازیگر جوان است، و در حالی که بازیگران نقش مکمل فیلم بازیگران مستعدی مثل جوهانسون و سم راکول (Sam Rockwell) هستند، این دو بازیگر تازهکار هستند که موفق میشوند کمدی و جذابیتی که فیلم از آنها میخواهد را به آن اضافه کنند.
Jojo Rabbit فیلمی با ریت سنی PG-13 (زیر ۱۳ سال) است که مخاطبان جوان حتما باید آن را تماشا کنند حتی اگر والدین فکر میکنند این فیلم خشنی است یا موضوع خوبی ندارد، اما بچهها باید یاد بگیرند چرا فاشیست مضر و مسخره است. شاید این دو صفت ربطی به هم نداشته باشند اما Jojo Rabbit نشان میدهد اینطور نیست. راهحل اصلی این است که ایدههای مضر را کوچک شمرده و ارزشهای مثبت را گرامی بداریم. اگر بتوانید چنین کاری را در فیلمی انجام دهید که به شیرینی و بامزگی Jojo Rabbit است قطعا کار بزرگی کردهاید.
منبع : آریامووی
میان گریه میخندم چون شمع …..
اسکار امسال رقابت بین کره با المان بود، گرچه فیلم پارازیت کره ای اعاده حیثیت از طبقات است، اما این فیلم المانی هم اعاده از نسل هاست. این فیلم امیدوارانه و مثبتی ست که سیاست را در برابر عشق پاک کودکانه به سخره میگیرد، اینکه نسلهای جدید وجدان معصومی دارند که حتی دشمنان هم عاشق هم میشوند. سربازان آینده باهم دوست خواهند شد و حتی اگر جنگ، خانواده بچه ها رو اعدام هم بکنند اما یتیمان جنگی از هر دو طرف، جای خانواده را برای هم پر خواهند کرد. آلمانی ها با این فیلم از حیثیت خودشان دفاع کردند بالاخره.
فیلم بسیار ارزشمندی که با حماسه به جنگ تراژدی میره، اشک گریه را به اشک خنده، تبدیل میکنه، مگه چندتا فیلم اینجوری میشه در تاریخ سینما پیدا کرد؟ سخت ترین کار دنیا اینه که وسط خنده، بگریانی یا بالعکس. سکانس اوج عالی فیلم، بچه در جستجوی مادرش، از کفش های قرمز جنازه بر سر دار اعدام، بوی مادر را شنیده و بندهای کفش وی را بسته و بخانه برمیگردد. فقط حلاج بر سر دار این نکته خوش سراید ….
خوش بحال بچه ها و غنچه ها …..