اخبار هنری :
ـــ بدبیاریهای تفکر انتقادی ــ ترجمه مجتبا گلمحمدی
ـــ در دههٔ 1960 ژان-لوک گدار پیشاپیش «فرزندان مارکس و کوکا-کولا» را به مسخره گرفت. او بااینحال همراه با آنها راهپیمایی کرد چون، وقتی آنها علیه جنگ در ویتنام راهپیمایی کردند، فرزندان کوکا-کولا داشتند با فرزندان مارکس میجنگیدند ـــ یا دستکم فکر میکردند دارند میجنگند. آنچه در این مدت تغییر کرده است این نیست که مارکس ناپدید شده است، که از سوی کوکا-کولا جذب شده است. مارکس جذب نشده است. او جاها را عوض کرده است. او حالا در قلب نظام جای دارد، بهمنزلهٔ صدای درونگوی آن. او روح بدنام شده است، پدر بدنامی که شاهد بدنامی هم فرزندان مارکس است و هم فرزندان کوکا-کولا. گرامشی یکبار گفت که انقلاب شوروی انقلابی علیه سرمایهٔ مارکس بود، چون کتاب مارکس کتاب دانشمندان بورژوایی شده بود.
همین ماجرا در مورد آن نوع از مارکسیسم هم روی داد که بهاصطلاح فرزندان مارکس و کوکا-کولا با آن بزرگ شدند: مارکسیسم نکوهش از اسطورههای کالا، مغلطههای جامعهٔ مصرفکننده و امپراتوری تماشا. چهل سال پیش، این بنا بود نقاببرداشتن از ماشینآلات سلطه باشد، چنانکه بتواند برای مبارزان ضدّسرمایهداری سلاحهای جدید فراهم آورد. این دقیقاً به عکس آن چرخیده است: یک حکمت نیهیلیستی فرمانروایی کالا و تماشا، همارزی هرچیز با هرچیز، هرچیز با تصویرش. آن حکمت نیهیلیستی فقط دیدی خیالپردازانه یا فانتاسماگوری از جهان ما نمیدهد، که تمام نوع بشر را بهسان یک جمعیت از مصرفکنندگان شادمان لبریزکنندهٔ همهٔ سطلهای زباله با چشمپوشی از مصرف جنونآمیزشان نمایش دهد. بلکه همچنین قانون سلطه را بهمنزلهٔ نیرویی به تصویر میکشد که به هر ارادهای به انجام هر کاری علیه آن رخنه میکند.
مذکر مونث» فیلمیست که گدار خود آن را فیلمی دربارهٔ بچههای مارکس و کوکاکولا خوانده است. نسلی که بین ایمان ایدهآلیستی به سیاستهای چپگرایانهٔ انقلابی و عشق به فرهنگ پاپ آمریکایی گیر کرده بود. از سوی دیگر «مذکر مونث» استعارهای از ماهیت سینماگران موج نو فرانسه و اعضای سینما تک پاریس بود. شاهدی بر این واقعیت که سینماتک در اواخر دههٔ ۶۰ پر از عاشقان چپگرای سینما بود که آثار فیلمسازان راستگرای هالیوود مثل هیچکاک، فورد، هاکس و ساموئل فولر را میپرستیدند. به اعتقاد گیلبر ادر، هیچکاک برای فیلمسازان و منتقدان موج نو درست مثل ادگار آلن پو برای شاعران فرانسوی در اواخر قرن نوزدهم بود.