اخبار هنری:
ــ چشمانی در دل شب ــ درباره فیلم ویتالینا وارلا ــ مجله ترافیک ــ سپتامبر 2020 ــ وبسایت پتریکور
ــ در «ویتالینا وارلا»، صدایی کاملا واضح و شناختهشده اتهامات را وارد میکند و از تمام این مردان گناهکار پرسش بیرحمانهای را میپرسد که هیچ فیلمسازِ دست چپیِ بانزاکتی جرات پرسیدن آن را از کارگرانِ مهاجر ندارد، چراکه همگی به خوبی پاسخ این پرسش را میدانند: آنها مقصر نیستند، سیستم مقصر است. این سیستم است که باید قضاوت شود. اما ویتالینا «سیستم» را نمیشناسد. او فقط مردانی را میشناسد که عهدی بسته و آن را شکستهاند؛ مردانی که تنها به دلیل مرد بودنشان به او خیانت کردهاند. کسانی که همیشه میتوانند بروند و خانه، زمین، همسر و خانوادهشان را رها کنند، چراکه آنها از امتیازِ سفر کردن برخوردارند؛ مزیتی که همواره برای کسانی که مسئولیت ساختنِ آینده را دارند محفوظ است. کسانی که حتی در دوردستها هم میتوانند از تنهایی در غربت، کار طاقتفرسا، استثمار و رنجهایی که برای ساختن آن آیندهی معهود متقبل شدهاند در قالب دستاویزی برای توجیه زندگی پست و فقیرانه و فراموشکارانهشان استفاده کنند، زندگیای که تمام این مردان با هم برای خودشان درست کردهاند. این نگاه خیره و کلماتِ ویتالیناست که شکل تازهای به بازی میدهد؛ اینجا کارگرانِ مرد و نظام سرمایهداری که آنها را استثمار میکند موضوع پرسش نیست. در اینجا، فقط یک دنیا وجود دارد؛ دنیایی مردانه. دنیای مردانی که استثمار سرمایهداری را میپذیرند به شرط آنکه به آنها اجازه دهد تا زندگی راحتطلبانهای را در عین تنگدستی در میان خودشان داشته باشند و همچنین برتری آنها بر زنانی که ترک کردهاند را تائید کند، زنانی که جایی در دوردستها، در یک جهان زیرینِ بومی رها شدهاند تا از زمین، خانه و فرزندانشان مراقبت کنند. هر آنچه ویتالینا در اندک جملههایش میگوید شاهدی است بر رد خطابهای که ونتورا، کشیش مراسم خاکسپاری و نمادی از دنیای مردانه، در یادبود ژواکیم ادا میکند: «کارگری که در پسِ زندگی پررنج و محنتش، سرانجام به آرامش رسید». خطابهای که بهزعم ویتالینا از سوی مردی (فرزند قابیل) ادا شده که همواره طرفدار مردهاست. کشیش میگوید: «چشمان پر از محنت او را بستم»؛ و همین جاست که ویتالینا، با گفتن جملهای سوزناک قاعدهی دیرین بدرقهی مرد سختکوش به آرامگاه ابدیاش را در هم میشکند: «با دیدن صورت زنی در تابوت، هرگز نمیتوان به رنج او پی برد.»
▫️Vitalina Varela, 2019
▫️Dir. Pedro Costa