اخبار هنری: ده فیلم برتر تحت تأثیر فلسفه کیرکگور در سینما ــ Taste Of Cinema – ــ ترجمه صالح نجفی
ــ سورن کیرکگور شخصیتی گیرا داشت. فیلسوف دانمارکی را خیلی وقتها نخستین متفکر هستیگرا میدانند، نخستین اگزیستانسیالیست (بله، درست است، اگزیستانسیالیسم یا مذهب اصالت هستی بسیار قدیمیتر از کیرکگور است)، اما فقط فیلسوف نبود، عالم الهیات و منتقد سرسخت جامعۀ بورژوایی هم بود. نوشتههایش بر مسائلی میگردد چون ایمان و زندگی اخلاقی و تکرار و انتخاب و نومیدی و هر چیز دیگری که به زیستن فردی مربوط میشود، به فردبودن. بسیاری از نوشتههایش واکنشهایی است به هگل و نوشتههایش بدون استثناء جنجال برانگیز بودند.
کیرکگور در خانوادۀ توانگری به دنیا آمد، در کپنهاگن، و تحصیلات عالی داشت. پدرش وقتی مرد هشتاد دو سال داشت و سورن بیست و پنج سال بیشتر نداشت: باورش شده بود که از سی و سه سال بیشتر عمر نخواهد کرد، چرا که خود را بابت گناه پدرش، دشنامی که پدرش در کودکی به خدا داده بود، نفرین شده میدانست. فلسفۀ او نوشتههایش سر به سر متاثر از عشق مادام العمرش به رگینه اُلسِن بود، دختر جوانی که مدتی کوتاه نامزدش بود و سورن در آستانۀ عقد نامزدیشان را بر هم زد.
برهم زدن نامزدی مایۀ افسردگی و ماخولیای کیرکگور شد. نوشتههایش مضحکۀ عام و خاص شد و هرچند او بیشتر کارهایش را با نام مستعار به نشر میرساند در سالهای پایانی عمر درگیر نبردی تلخ و روح فرسا با روزنامۀ طنزی شد که مطلبی در هجو او و کارهایش منتشر کرده بود.
چهل و دو سالش بود که در خیابان از پای درآمد. یک ماهی را در بیمارستان بستری بود. در این مدت حاضر نشد مراسم عشاء ربانی را بجا آورد. در تخت بیمارستان جان سپرد. حتی مراسم تدفینش منشاء تنش و کشمکشهای عاطفی شد چرا که برادرزادهاش در اعتراض به تلاش کلیسا برای ادارۀ مراسم آشوبی به پا کرد. کیرکگور مخالف کلیسای رسمی دانمارک بود.
آنچه در پی میآید فهرستی است از ده فیلم عالیِ کیرکگوریِ تاریخ سینما. تصمیم گرفتم، برخلاف روال معمول در بسیاری از فهرستهای دیگرم، این ده فیلم را از روی کارگردانها دستچین نکنم بلکه ده فیلمی را انتخاب کنم که به شکل صریح با کیرکگور سر و کار دارند. نفوذ کیرکگور بیگمان بسیار وسیع تر از اینها است و مسلما اینگمار برگمان و بسیاری دیگر از کارگردانها را در بر میگیرد.
• ۱. The Tree of Life (2011)
• ۲. Offret (1986)
• ۳. Ordet (1955)
• ۴. To the Wonder (2012)
• ۵. The Man Who Wasn’t There (2001)
• ۶. Babbette’s Feast (1987)
• ۷. Noah (2014)
• ۸. Mr. Nobody (2009)
• ۹. The Dark Knight (2008)
• ۱۰. ۸ ½ (۱۹۶۳)
▫️Søren Kierkegaard
— Born: May 5, 1813
— Died: November 11, 1855