اخبار هنری: نقد و بررسی فیلم The Killer قاتل (2023) به کارگردانی دیوید فینچر
فیلمنامه نویس: اندرو کوین واکر
بازیگران: مایکل فاسبندر، تیلدا سوینتون، آرلیس هاوارد، چارلز پارنل
وقتی صحبت از کار دیوید فینچر به میان میآید، شهرت او بهعنوان یکی از بزرگترین فیلمسازان نسلش به ذهن خطور می کند.
فیلم «آدم کش» داستان قاتل معروف (مایکل فاسبندر) را دنبال میکند و به روایت یک برهه از زندگی و ماجرای انتقامگیری این قاتل حرفهای پرداخته است.
نکتهای مشترک میان آثار فینچر وجود دارد: این فیلمها، معمولا دربارهی «قاتلان سریالی» هستند؛ نه یک «آدمکش حرفهای» (کسی که برای کشتن، انگیزهای مالی دارد و آن را صرفا شغل خودش میداند). همچنین، در هیچیک از این آثار، با آدمکش، به عنوان شخصیت اصلی، همراه نمیشویم. این مسئله، امکاناتی را برای روایت «آدمکش» فراهم میآورد که در کارنامهی فینچر، بیسابقهاند.
در فیلم «آدم کش» دیگر از آن پیچیدگیهای جذاب و بعضاً مرعوبکننده خبری نیست، و فیلم در سرراستترین شکل ممکن پیش میرود. شاید تنها نکتهای که خودِ «دیوید فینچر» را نیز گول زده و او گمانکرده فیلمی غیرکلیشهای در دستهی فیلمهای قاتلمحور ساخته است، نریشنگوییها یا مونولوگهای ذهنی کاراکتر اصلیاش هست که با یک سری اصول اعتقادی در چیستی اعمالش (قاتل بودن) و تکرار کردن بندهای مانیفستِ کشتارش، به خیال خود ذهنیاتِ قاتلِ خود را کَند و کاو کرده و با تحلیلی روانشناختی، توانسته ما را به کاراکتر خود نزدیک کند!!!
تنها چیزی که در روند قتلها هست، برنامهریزیهای ظاهری قاتل و فرض گرفتنهای پرسوناژی (شبه شخصیت) برای مقتولین است که گویا از جهانِ با اصول و برنامهی قاتلها آشنایی بهخصوصی دارند. در باب بازی «مایکل فاسبندر» نیز باید گفت با استعدای که از او سراغ داشتیم حدس بعیدی بود که از عهدهی نقشی برنیاید که خوشبختانه حدسمان درست از اب درآمد و شماتیکِ ظاهریِ یک قاتلِ خونسردِ اهل برنامه را به خوبی از عهدهاش برآمده است اما درکل بازیگری یک بخش از فیلم است که بدون فیلمنامه و اجرا در بهترین حالت یک نمونهی هدر رفته در فیلم به شمار میرود که در مورد فاسبندر و بازیاش در این فیلم میتوان گفت اینگونه است.
در مجموع فیلم «آدمکش» را اثری یکبارمصرف میتوان قلمداد کرد که پرداختِ روانشناختی برایش مُشتَبَه شده و صرفاً با نریشنگویی یا نشان دادن یک سری جزئیات اشتباهی (خطا رفتن شلیک) یا غیرمعمول (نشاندادن زمانهای خوابیدن یک قاتل) گمان گرده است که توانسته کلیشه را پس بزند و نمونهای بدیع در ژانر تریلر برای مخاطبانش باشد درحالیکه که اگر نام «دیوید فینچر» را به عنوان کارگردان در تیتراژ یا خبرهای پیرامون این فیلم ندیده باشید، با دیدن این فیلم یحتمل گمان خواهید برد که یک فیلمسازِ مبتدی و کمی مستعد -در اجرا- در ابتدای راه فیلمسازی خود با آزمون و خطا در ساختار فیلمنامه، اثری در دستهی فیلمهای قاتل محور ساخته است، در صورتیکه با فیلم «آدمکش» نمیتوان به راحتی باور کرد این فیلم اثرِ کارگردانی است که فیلمهایی همچون «هفت» ، «باشگاه مشت زنی» و «دختر گمشده» را در کارنامهی فیلمسازی خود دارد. در کل فیلم را ببینید اما امیدوارم با محو بودن اسامی و فیگورهای شیکِ توخالیِ این فیلم از شیفتگانِ نابینایش نشده باشید.
حمید تورانپور