اخبار هنری: در ظاهر همه چیز مهیاست برای یک فیلم جذاب دیگر از جناب تارانتینو. گشت وگذار در سیستم فیلمسازی هالیوود. وقت گذراندن در آمریکا دهه شصت. موسیقی.مهمانی و پشت صحنه آثار سینمایی .. حضور تیم بازیگری درجه یک (از برد پیت .دیکاپریو. مارگو رابی گرفته تا آل پاچینو کبیر). نمایش اشخاصی همچون رومن پولانسکی. شارون تیت. بروس لی و… و شاید از تمام این موارد مهمتر حضور فرقه منسون ها و تبعات شرارت آنها در جامعه و رسانه ها….
اما با تمام این وجود باورش سخت است که روزی روزگاری در هالیوود در عمل بدل به فیلمی هدررفته شده باشد. هدر رفته از آن جهت که تارانتینو از هیچ یک از پتانسیلهای موجود بهره کافی را نمیبرد. اصولا تارانتینو به بازیگوشی و سرک کشیدن به ژانرهای مختلف شهره است. او در تمام آثار مهم و به یادماندنی خود با ترکیب مولفه های خویش به هر ژانر (حضور شخصیتهای حراف و ابله.کاشتن موقعیتهای تصادفی برای آنها. دیالوگهای نیشدار و گزنده و در آخر اغراق در شرایط ملتهب و خلق سکانسهای پرخون) موفق شده بود تعدادی از بهترین و خاطره انگیزترین آثار هنر هفتم را خلق کند اما او در واپسین فیلم خود تنها به بازیگوشی (در مقاطعی وقت تلف کنی) بسنده میکند و در نتیجه فیلمی میسازد طولانی و در لحظاتی کسل کننده و تخت! مشکل فیلم در آن است که در نمایش هیچ موردی عمیق نمیشود .فیلم مملو از اشارات و عبور کردنهای زودهنگام است.
اینکه از عبارت وقت تلف کن استفاده میکنم به آن دلیل است که اصولا آثار مهم سینما میبایست وحدت و انسجام داستانی و کارگردانی داشته باشند بدان معنی که اگر سکانسی از آن را حذف یا بلعکس سکانسی به آنها اضافه کنیم نتیجه متفاوت تحویل مخاطب دهند یا مثلا اگر در تدوین و برش نماها جای برخی سکانسها عوض شود تغییری در نتیجه نهایی حاصل شود اما مشکل این فیلم در آن است که هیچ یک از این موارد برایش تفاوتی ایجاد نمیکنند. زمان کلی روزی روزگاری در هالیوود میتوانست دقایقی بیشتر یا کمتر هم باشد . برخی سکانسها به راحتی میتوانست حذف شود بدون آنکه خللی در شناخت مخاطب از شخصیتها و آشنایی او با برهه زمانی فیلم شکل بگیرد. (آشکارا بخش مربوط به شارون تیت ) و شاید از تمام اینها مهمتر تلاش تارانتینو برای دوری از دراماتیزه کردن فیلم است.
روزی روزگاری در هالیوود چه در پیرنگ اصلی و چه در خرده پیرنگ ها (اگر بتوان تفاوت آنچنانی در پرداخت بین پیرنگ اصلی و فرعی اثر یافت!) مدام به موقعیتها و گفتگو میان اشخاص مختلف رفت و‌آمد میکند. فیلم او مملو از تغییر و جابه جایی از مکانی به مکان دیگر است بدون آنکه اصلا این افراد و اهداف پیش روی آنها برای مخاطب مهم جلوه کند. تارانتینو در این فیلم دست به نوعی خوشگذرانی و تجربه گرایی و به عبارت دقیقتر لذت گرایی شخصی میزند. گویا او فیلمی برای لذت خود و امثال خود (خوره های فیلم در سراسر دنیا) ساخته و سایر مخاطبان را چنان جدی نمیگیرد.
پس به همین دلیل واپسین فیلم او سرشار از سکانسهای ماشین سواری. گوش دادن به موسیقی و حرکت است. نماهای متعددی را در فیلم خواهید یافت که در آنها دوربین در صندلی عقب ماشین قرار گرفته و از پشت راننده و سرنشین جلو را شکار کرده است.
هنگامی که حدود یک ساعت از اثر سپری میشود این سوال برای مخاطب پیش می آید که سرانجام با چه فیلمی طرف است؟ فیلمی قصه گو و داستان دار ؟ فیلمی شخصیت محور با تم تغییر ؟ ترکیبی از هردو مورد یا هیچکدام؟ فیلم آقای تارانتینو تنها در موقعیتهای متفاوت زمانی و مکانی جولان میدهد بدون آنکه چالشی جدی برای شخصیتهای اصلی یا فرعی ترتیب بدهد. (این جولان دادنهای پیاپی ممکن است برای برخی آثار جواب هم بدهند اما نکته عجیب در آن است که روزی روزگاری هالیوود شخصیتها و حوادثی را در دل خود دارد که هرکدام از آنها میتوانستند فیلم را مملو از لحظات درخشان و نفسگیر کنند.)
تارانتینو البته در دقایق پایانی و با نمایش لحظاتی پر التهاب گویا قصد دارد به آثار قبلی خود (آشکارا سه فیلم قبلی) گریزی زده و طرفداران سرسخت خویش را هم راضی کند . او در این دقایق به اصل خود بازمیگردد و سکانسهای پرشور و‌پرخونی نیز خلق میکند اما مشکل در آنجاست که این مقطع از داستان بسیار دیر تر از آنچه فکرش را میکنیم اتفاق افتاده و متاسفانه زودتر از آنچه که باید باشد تمام میشود… فیلم تارانتینو روزی روزگاری در هالیوود در آخرین دقایق خود در اوج است. او سرانجام در این بخش از آن اژدها خفته که در طول فیلم به مرور ما را با آن آشنا کرده بود پرده بر میدارد … اژدهایی که طوفانی از خشم و جنون را پیش چشم مخاطب قرار میدهد و ثابت میکند آقای تارانتینو اگر بخواهد میتواند بازهم چشمها را به خود خیره کند.. اما افسوس که او در طول نمایش فیلم آگاهانه طرفداران خود را از این نعمت محروم میسازد…
آریا مووی
